Ευάγγελος Μαρκόπουλος στην «Κ»: «Η δικηγορία ήταν μια συνειδητή επιλογή, όχι κάποιο όνειρο που είχα από παιδί»

Σε μία εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στην «Karfitsa», ο Ευάγγελος Μαρκόπουλος, δικηγόρος με έδρα τη Θεσσαλονίκη, τοποθετείται μεταξύ άλλων για τις κύριες δεξιότητες που χρειάζεται ένας νέος στο επάγγελμα, την πίεση διαχείρισης μιας υπόθεσης και τις νέες τεχνολογίες στη νομική επιστήμη.

Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τη νομική επιστήμη; Ήταν πάντα το όνειρό σας;

Aπό μικρός είχα μια κλίση στην θεωρητικές επιστήμες, οπότε μοιραία κάποια στιγμή στις αρχές του Λυκείου γεννήθηκε η επιθυμία μου να σπουδάσω στη Νομική Σχολή. Κατά τα φοιτητικά μου χρόνια η Νομική με γοήτευσε, παράλληλα όμως με προβλημάτισε, καθώς είναι μία ιδιαιτέρως σύνθετη επιστήμη, με πολλά και διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα και αρκετές επαγγελματικές διεξόδους. Το να γίνω δικηγόρος το αποφάσισα όταν ξεκίνησα την άσκηση, όταν είδα πως λειτουργεί ένα δικηγορικό γραφείο εκ των έσω, πως είναι να χειρίζεσαι υποθέσεις και να παρίστασαι στο δικαστήριο και πως είναι να έχεις επαφή με τους πελάτες. Οπότε ήταν μία συνειδητή επιλογή την οποία έκανα ως ενήλικας, δεν ήταν κάποιο όνειρο που είχα από παιδί.

Τι σας λέει ο κόσμος όταν δηλώνετε ο επάγγελμά σας;

Οι αντιδράσεις ποικίλλουν. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι οι οποίοι ενθουσιάζονται και σπεύδουν να με ρωτήσουν λεπτομέρειες για το επάγγελμα και για τις υποθέσεις που αναλαμβάνω, ενώ αρκετοί είναι εκείνοι οι οποίοι μου ζητούν να τους εξηγήσω νομικά ζητήματα τα οποία τους κινούν το ενδιαφέρον και να τους πω την άποψη μου για υποθέσεις που απασχολούν την κοινή γνώμη, όπως αυτές που διαβάζουν στις ειδήσεις. Πολλοί είναι όμως και αυτοί που εκφράζουν την δυσπιστία τους για τη δικαιοσύνη στην Ελλάδα, ιδίως όσον αφορά τις καθυστερήσεις στην απονομή της, γεγονός που δυστυχώς στη συνείδηση του κόσμου φαίνεται να συμπαρασύρει και εμάς, ως συλλειτουργούς της.

Υπήρξε στην πορεία της καριέρας σας υπόθεση με πίεση και πολύπλοκες νομικές προκλήσεις;

Όλες οι υποθέσεις έχουν πίεση, γιατί όλες οι υποθέσεις είναι σημαντικές για τον εκάστοτε εντολέα. Από ένα βαρύ κακούργημα, έως την πιο μικρή αστική διαφορά, η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να σταθείς στο ύψος των περιστάσεων και να επιτύχεις το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Για να αντιμετωπίσεις αυτή την πίεση πρέπει να έχεις πλήρη εποπτεία της υπόθεσης, τόσο αναφορικά με τις εφαρμοστέες νομικές διατάξεις, όσο και αναφορικά με τα πραγματικά περιστατικά.

Ποιες είναι οι κύριες δεξιότητες που χρειάζεται να έχει ένας νέος δικηγόρος σήμερα;

Πρώτο και κυριότερο, να γνωρίζει ότι του αρέσει το επάγγελμα, πράγμα που μπορεί κάποιος να καταλάβει μόνο αν το δει εκ των έσω. Αν επιλέξεις να ασκήσεις ένα επάγγελμα το οποίο σε κάνει να νιώθεις δυστυχισμένος, τότε είναι δεδομένο ότι θα αποτύχεις. Δεύτερον, να έχει την κατάλληλη νομική κατάρτιση και την ενσυναίσθηση να μην αναλαμβάνει υποθέσεις που αφορούν αντικείμενα τα οποία δεν κατέχει σε ικανοποιητικό βαθμό. Να γνωρίζει δηλαδή πότε πρέπει να αρνηθεί να αναλάβει μια υπόθεση και πότε είναι απαραίτητο να ζητήσει την αρωγή κάποιου άλλου δικηγόρου. Τρίτον, να έχει υπομονή, διότι η δικηγορία είναι ένα επάγγελμα στο οποίο η επιτυχία πιθανόν να είναι μακροπρόθεσμη. Είναι άλλωστε αρκετά δύσκολο ένας νέος δικηγόρος να αναλάβει από τα πρώτα χρόνια πολύ μεγάλες υποθέσεις. Τέταρτον, να έχει μία καλή παρουσία στη δημόσια σφαίρα, δηλαδή να μπορεί να αποπνέει ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Τέλος, θεωρώ πολύ σημαντικό να μην περιορίζει τις γνώσεις του μόνο σε νομικά ζητήματα, αλλά να έχει διευρυμένα ενδιαφέροντα και άποψη για το κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι.

Θα παροτρύνατε κάποιον/κάποια να ασκήσει την δικηγορία στην Ελλάδα;

Αν έχει όλα τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά τότε ναι. Είναι ένα πολύ ενδιαφέρον επάγγελμα και κυρίως η νομική είναι μία επιστήμη που συνεχώς εξελίσσεται, καθώς το Δίκαιο είναι ένας ζωντανός οργανισμός που διαρκώς ανανεώνεται και μεταβάλλεται, ιδίως σήμερα ενόψει των προκλήσεων που θέτουν οι νέες τεχνολογίες.

Ποια πιστεύετε ότι είναι η πιο δύσκολη υπόθεση που έχει εκδικαστεί στην Ελλάδα;

Μου έρχονται δύο υποθέσεις στο μυαλό, η δίκη της 17 Νοέμβρη και η δίκη της Χρυσής Αυγής. Πρόκειται για υποθέσεις με αδιανόητο όγκο στοιχείων, χαοτικές δικογραφίες, και έναν απίστευτο αριθμό κατηγορουμένων και μαρτύρων. Λόγω της πολιτικής σημασίας και των πολύ ευαίσθητων νομικών ζητημάτων, θα έλεγα ότι η δίκη της Χρυσής Αυγής υπήρξε η πιο δύσκολη υπόθεση. Έπειτα θα έλεγα τη δίκη της 17 Νοέμβρη, καθώς ήταν μία μοναδική στα χρονικά δίκη, μιας τρομοκρατικής οργάνωσης που έδρασε στην Ελλάδα για πολλές δεκαετίες, ως εκ τούτου η παραπομπή της στη δικαιοσύνη ήταν ένα ιστορικό γεγονός.

Αναφορικά με τις υποθέσεις δημοσίου ενδιαφέροντος, πιστεύετε ότι η έκταση που λαμβάνουν στα ΜΜΕ μπορεί να επηρεάσει την εκδίκαση μίας υπόθεσης;

Δυστυχώς, δεν είναι λίγες οι φορές που οι δικαστικές αποφάσεις φαίνεται να επηρεάζονται από την κοινή γνώμη και από το λαϊκό αίσθημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο θεσμός της προσωρινής κράτησης: βλέπουμε συχνά να επιβάλλεται προσωρινή κράτηση σε κατηγορούμενους που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που θέτει ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, με σκοπό να τροφοδοτηθεί το αίσθημα ασφάλειας του πολίτη και να δοθεί η εντύπωση σωστής -και κυρίως αυστηρής- απονομής και λειτουργίας της δικαιοσύνης. Θεωρώ πως συχνά σε αυτές τις περιπτώσεις παίζει ρόλο η υπερπροβολή τέτοιων υποθέσεων από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.

Ποια είναι η άποψη σας για την διείσδυση της τεχνητής νοημοσύνης σε νομικά ζητήματα;

Θεωρώ εξαιρετικά ενδιαφέρον το πως θα διαχειριστεί η νομική επιστήμη τα νέα δεδομένα στην τεχνολογία ιδίως με την διείσδυση της τεχνητής νοημοσύνης στη ζωή μας, καθώς και με τα κρυπτονομίσματα και τις τεχνολογίες blockchain. Επί παραδείγματι, απασχολούν ήδη τα Δικαστήρια του εξωτερικού υποθέσεις με αυτοδηγούμενα οχήματα, στις οποίες ανακύπτουν πλείστα ζητήματα νομικής και ηθικής φύσης. Οπότε έχω τεράστιο ενδιαφέρον για το πως θα αντιμετωπίσει η νομική επιστήμη τέτοιου είδους προκλήσεις τα επόμενα χρόνια, ενόψει μάλιστα των νέων κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.